Gitaar effecten

Welk gitaar effecten moet ik kiezen?

Soorten gitaar effecten
Er zijn voor gitaren en basgitaren heel veel verschillende gitaar effectpedalen te verkrijgen in allerlei soorten, maten en merken. Het is soms nog steeds onduidelijk wat nou precies het verschil is tussen al deze effecten. Daarom vind je hieronder een overzicht van de meest voorkomende. Ook geven we tips voor het maken van de juiste keuze.

Distortion
Onder distortion wordt meestal het geluid verstaan dat ontstaat door vervorming van een transistor. Een transistor zorgt voor een clipping signaal waarbij het signaal recht wordt afgekapt (hard clipping, scherpe hoeken). Hierdoor klinkt het geluid scherper dan bij een overdrive. Het resultaat is een scherpe en scheurende klank. Dit wordt vaak in de rock, pop en metal gebruikt.

Overdrive
Een overdrive is het geluid van overstuurde buizen. Door compressie van de buizen worden de overstuurde pieksignalen als het ware afgeplat tot een ronde golf (soft clipping) waardoor het natuurlijke, ronde en warme geluid ontstaat. Een belangrijk verschil tussen overdrive en distortion is dus dat bij overdrive het signaal niet afgeknipt maar samengedrukt wordt. Alle oorspronkelijke informatie zit dus nog in het signaal, terwijl bij distortion een gedeelte van de informatie verloren gaat. Hierdoor blijft bij overdrive het karakter van de gitaar beter behouden dan bij distortion.

Fuzz
Het fuzz effect wordt verkregen door een signaal hard te laten clippen. Hierdoor ontstaat een soort vierkante golf waardoor je veel van je oorspronkelijke geluid verliest. Dit zorgt voor een zoemerig en synthetisch geluid. Fuzz werd vooral populair in de jaren zestig door o.a. Hendrix, Page en Clapton.

Chorus
Een chorus effect ontstaat doordat de processor een effect maakt door een audiosignaal te mixen met een of meerdere delayed, pitch-gemoduleerde kopieën van zichzelf. Een stereo chorus produceert hetzelfde effect alleen varieert tussen het linker en rechter kanaal. Hierdoor kan een erg dromerig geluid ontstaan.

Flanger
Een flanger is een op tijd gebaseerd audio effect dat ontstaat doordat twee identieke signalen met elkaar gemixt worden, waarvan een signaal gedelayed (tijdsvariabel) wordt weergegeven. Hierdoor ontstaat een effect waarbij je geluid met pieken en dalen heen en weer beweegt (sweep) over het frequentie spectrum. Vaak wordt een gedeelte van het output signaal weer teruggevoerd (soms geïnverteerd) het effect is om zo een resonantie effect te maken wat ervoor zorgt dat je nog intensievere pieken en dalen krijgt.

Wah-Wah
Een Wah-Wah pedaal zorgt voor voortdurende verandering van bepaalde frequenties in het signaal waardoor de gitaartoon wordt beïnvloed als men het pedaal op en neer beweegt. Jimi Hendrix en Eric Clapton waren de eerste muzikanten die de wah-wah voor een groot publiek gebruikten.

Compressor
Zorgt voor het verminderen van de dynamische range van het geluid. Het maakt het verschil tussen hard en zacht inputsignaal kleiner.

Delay
Een Delay is eigenlijk niets meer dan een (in de tijd uitdovende) herhaling of een echo van het signaal. Het zorgt voor een breder geluid en kan je signaal een beetje extra leven inblazen. De delaytijd kun je naar wens instellen van kort naar lang.

Effect pedalen, Multi-effecten en Effectprocessoren
De bovenstaande gitaar- en baseffecten en nog vele andere zijn terug te vinden in de effectpedaaltjes, multi-effectpedalen en effectenprocessor van verschillende merken zoals Dunlop, Korg, Vox, Boss en Marshall. Elk van de drie vormen heeft zijn voordelen en nadelen.

Effect pedaal
Een effectpedaal is een klein kastje met aan de bovenkant een voetpedaal. Als je hierop met je voet drukt kun je het geluid van je gitaar van 'clean' omtoveren in het effectgeluid van je pedaal. Er zijn veel verschillende soorten effecten verkrijgbaar waaronder: Distortion, Fuzz, Chorus, Flanger, Wah-Wah en Compressor

Multi-effect pedaal
Als een effectpedaal meerdere gitaareffecten bevat wordt het een multi-effect genoemd. Een multi-effect kan bestaan uit verschillende effecten in dezelfde catagorie (bijvoorbeeld verschillende soorten distortions) of verschillende uiteenlopende gitaareffecten (bijvoorbeeld delay, chorus, compressor enz.)

Effectprocessor
Tenslotte kun je ook kiezen voor een effectprocessor, een apparaat met verschillende gitaareffecten vaak aangevuld met een pedaal. De meerwaarde van een processor is dat je verschillende (fabrieksmatig ingestelde) effecten met elkaar kan combineren en elk effect handmatig instellen, veranderen en opslaan.

Tips bij het maken van een keuze
Natuurlijk moet je je eerst bedenken naar welk geluid je op zoek bent, zoek je een wah, een distortion of bijvoorbeeld een flanger.

Een los pedaal is ontworpen om één geluid weer te geven. In de meerderheid van de gevallen kun je er vanuit gaan dat het om een kwalitatief hoogwaardig effect gaat, maar hier is de prijs ook naar. Het instellen van je pedaal is vaak eenvoudig en je kunt tijdens een optreden even snel wat aanpassen in je geluid in tegenstelling tot bij een multi-effect.

Een multi-effect pedaal heeft als voordeel dat je veel geluiden lekker compact bij elkaar hebt. Vaak is de kwaliteit van een aantal gitaar effecten duidelijk minder. Het instellen is ingewikkelder en kost meer tijd. Je kunt wel eenvoudig snelle overgangen maken tussen bijvoorbeeld een sound met distortion en delay naar een clean geluid met compessie en reverb. Dit is bij losse pedaaltjes niet mogelijk.

Wil je een eigen draai geven aan de bestaande gitaar effecten of wil je je eigen sound maken? Dan kun je het beste gaan voor een effectprocessor.